22 Mart 2012 Perşembe

Wikileaks Stratfor Belgeleri


Wikileaks 27 Şubat 2012 tarihinden itibaren internet sitesi üzerinden “The Global Intelligence Files (Küresel İstihbarat Dosyaları)” adı verilen yeni belgeler açıklamaya başlamıştır. Belgelerin Temmuz 2004 ve Aralık 2011 tarihleri arasında gönderilmiş Stratfor çalışanları arasındaki yazışmalar olduğu anlaşılmaktadır. Stratfor’un 1996 yılında Teksas’ta Amerikalı siyaset bilimci ve yazar George Friedman tarafından kurulmuş bir özel istihbarat firması olduğu bilinmektedir. Stratfor’a geçmişte Kosova krizi ve 11 Eylül saldırıları sonrasında yaptığı başarılı tahminler ve ABD yönetimine yakın tutumu nedeniyle dünya basınında “gölge CIA” lakabı verilmiştir. Günümüzde istihbarat teşkilatları dahi yoğunlaşan bilgi akışı nedeniyle bu tip özel şirketlerle işbirliği yapabilmekte ve onlardan hizmet satın alabilmektedir. Stratfor da başta ABD hükümeti ve CIA olmak üzere, Amerikan resmi kurumları ve dahası dünyaca ünlü büyük şirketler (Lockheed Martin, Coca Cola vs.) tarafından çeşitli konularda hizmetleri satın alınan çok önemli bir kuruluştur. Bu nedenle Stratfor uzmanları ve haber kaynaklarının yazışmalarının ifşa edilmesi çok önemli sırların ortaya dökülmesi anlamına gelebilir. Yine de Wikileaks’in ne olduğu ve kime hizmet ettiği henüz tam olarak anlaşılamadığı için belgelerin kesin doğru olup olmadığı konusunda net bir şey söylenmeyebilir.

Türkiye açısından Stratfor belgelerinin açıklanan kısmında en dikkat çekici olay, Stratfor çalışanlarının Türkiye’deki bilgi kaynaklarıdır. Stratfor’un Türkiye’deki bilgi kaynakları olarak gösterilen kişiler Taylan Bilgiç, Alparslan Akkuş, Emre Doğru, Mehmet Faruk Demir ve Gülçin Fatma Kabasakallı’dır. Bu şahıslardan Taylan Bilgiç Hürriyet Daily News gazetesinin dış politika yazarlarından ve aynı zamanda yazı işleri müdürü Murat Yetkin’in yardımcı editörüdür. Kendisi ayrıca daha önce stratejik düşünce konulu bir inceleme-araştırma çalışması olan “Düşünmenin Tam Zamanı”, bilimkurgu romanı olan “Dolunay” adlı kitapların çevirmenliğini yapmıştır. Belgelerde adı geçen kişilerden Alparslan Akkuş daha önce Turkish Daily News gazetesinde çalışmış, şimdilerde Sabah Gazetesi’nde Dış Haberler Müdürlüğü yapan bir gazetecidir. Akkuş Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler bölümünden mezun olmuş (1992-1996), daha sonra Yeditepe Üniversitesi’nde MBA (2001-2004) yapmıştır. Kendisinin daha önceleri Gülen cemaatinin yayın organlarından olan Aksiyon dergisinde Rusya ve Asya ile ilgili makaleleri yayınlanmıştır. Belgede adı geçtiği söylenen bir diğer kişi olan Emre Doğru, Linkedin sitesinde yer alan özgeçmişine göre iki ayrı mevkide iki dönem Stratfor’da çalışmış. Buna göre önce Eylül 2007-Mayıs 2008 aralığında şirkete Türkiye’den müşteri kazandırmaya çalışan Emre Doğru, 2009 yılının Eylül ayından başlayarak geçtiğimiz Aralık ayına dek şirketin Ortadoğu ve Güney Asya Departmanı’nda analist olarak görev yapmış. İngilizce, Almanca ve Fransızca bilen Emre Doğru, daha önce Türk Dışişleri’nin NATO Delegasyonu’nda da rol üstlenmiş, Dışişleri’nin bazı komisyon toplantılarına katılmış ve NATO Zirvesi sonuç bildirgelerinin hazırlanmasına katkıda bulunmuş. Emre Doğru, 2006 yılındaysa Birleşmiş Milletler (BM) Kalkınma Programı’nın Ankara bürosunda görev almış. Doğru’nun bir süredir (Ocak 2012’den beri) TÜSİAD’ın ABD temsilciliğini yaptığı biliniyor. Belgelerden Doğru’nun yeni CHP içerisinde bir bilgi kaynağı olduğu anlaşılıyor. Bu kaynağın tarifi CHP İstanbul milletvekili Sezgin Tanrıkulu’na birebir uyuyor. Bir Stratfor yazışmasında, çeşitli ülkelerde Stratfor’a gönderilen bedellerin bir listesi çıkartılmış. Bu bedellerin masraf parası mı, yoksa maaş ya da prim mi olduğu kesin olarak belirtilmiyor. Aralık 2011 tarihli bu listeye göre Emre Doğru’ya 2.925 dolar gönderilmiş. Aynı listede, enerji ve güvenlik konularında yazdığı kitaplarıyla da tanınan araştırmacı Mehmet Faruk Demir de var. Mehmet Faruk Demir’e ödenen ücret 1.666 dolar olarak belirtilmiş. Mehmet Faruk Demir 1970 Gaziantep Nizip doğumlu özellikle enerji sektörü ve milli güvenlik üzerine yazıları bulunan, Gülen cemaatine yakın Aksiyon dergisinde makaleleri yayınlanmış bir isim. Enerji ve güvenlik alanlarında birçok makalesi ve kitapları yayınlanmış olan Demir’in “ılımlı İslam” çizgisinde olduğuna dair güçlü bir algılama oluşmuş. Belgelerde Türkiye adına temas edilen kişiler arasında adı geçen son kişi olan Fatma Kabasakallı ise daha önce 2005 yılında Zaman Gazetesi’nde Mehmet Faruk Demir’le beraber “İran’a saldırmak imkânsız değil; ama…”[1] adlı ortak bir makale çalışması bulunan bir enerji uzmanı. Ayrıca Demir’in “Çöl Efsanesine Yolculuk: Kendini Arayan NATO” adlı e-kitap çalışmasının önsözünde Kabasakallı’ya kapak tasarımı ve bazı bilgiler için teşekkür ettiği görülüyor.[2] Kabasakallı’nın daha önce New Eurasia Magazine adlı dergide uluslararası ilişkiler ve enerji politikaları üzerine makaleler yazdığı, 1 yıl süreyle Türk Engelliler Federasyonu adına Başbakanlık danışmanlığı yaptığı, kısa süreler için Akşam gazetesinde savunma muhabiri olarak görev yaptığı, Gelecek Uluslararası Danışmanlık şirketinde danışmanlık yaptığı, Star Tv’nin Ankara temsilciliğini üstlendiği görülüyor. 2007-2009 arası iki yıl süreyle Kabasakallı Goldenstar adlı bir yatırım şirketinde danışmanlık yapıyor. Daha sonra ise 1 yıllığına STEAM araştırma merkezinde çalışıyor. Kabasakallı 2,5 yıldır ise www.enerjivadisi.com adresindeki bir sitenin yazı işleri müdürü olarak gözüküyor. Kabasakallı’nın birkaç aylığına Star Tv Ankara temsilciliği çok önemli bir görevde bulunabilmesi güçlü bağlantıları olduğunu gösteriyor. Diğer adı geçen tüm isimlerin de benzer şekilde çok kısa sürelerde yükselebildikleri görülüyor. Bu da ABD’nin Stratfor ve benzeri kurumlar aracılığıyla Türkiye üzerinde dostluk ve müttefiklik ilişkisinin de ötesinde bir etkisinin olduğunu düşündürüyor.


[1] Şu adresten okunabilir; http://www.mfarukdemir.com/haber.asp?haber=21.

[2] Şu adresten ulaşılabilir; http://www.mfarukdemir.com/yayin/kendini_arayan_nato.pdf.


Dr. Ozan Örmeci

Hiç yorum yok: